Περί ευθύνης κυβερνητών (Μοντέλο Ισλανδίας)

Γκέιρ Χάαρντε: Γεννήθηκε στο Ρέικιαβικ στις 8 Απριλίου 1951 και ανήκει στο Κόμμα Ανεξαρτησίας, του οποίου ήταν Πρόεδρος από το 2005 ως το 2009. Μέλος του Κοινοβουλίου από το 1987, εργάστηκε ως οικονομολόγος στην Κεντρική Τράπεζα της χώρας του. Ήταν Υπουργός Οικονομικών από το 1998 ως το 2005.

Έγινε πρωθυπουργός μετά την παραίτηση του Χαλντόρ Ασγκρίμσον, τον Ιούνιο του 2006. Το κόμμα του κέρδισε τις εκλογές του 2007.

Κρίση 2008

Επί προεδρίας του, τον Οκτώβριο του 2008 η Ισλανδία απειλήθηκε από τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση και ο Χάαρντε σε τηλεοπτικό διάγγελμά του έκανε λόγο για «απειλή εθνικής χρεοκοπίας». Το κράτος εισήγαγε επείγουσα νομοθεσία και θα δοθούν στην κυβέρνηση ενισχυμένες εξουσίες επί του τραπεζικού τομέα, ενώ κλειδώθηκε προσωρινά και η ισοτιμία της κορόνας έναντι του ευρώ. Η Ρωσία φέρεται έτοιμη να παράσχει δάνειο ύψους 4 δισ. ευρώ.

Διαμαρτυρίες και παραίτηση

Στις 23 Ιανουαρίου του 2009 ο Γκέιρ ανακοίνωσε ότι θα παραιτηθεί για λόγους υγείας από την προεδρία του κόμματός του (Κόμμα της Ανεξαρτησίας) στο επόμενο συνέδριο του κόμματος. Ο πρωθυπουργός υπό το βάρος αυξανόμενων πιέσεων ανακοίνωσε ότι παραιτείται με σκοπό να διεξαχθούν πρόωρες εκλογές στις 9 Μαΐου. Ο Χάαρντε ανακοίνωσε επίσημα την κατάρρευση της κυβέρνησής του στις 26 Ιανουαρίου του 2009.

Πηγή: http://el.wikipedia.org/wiki/Γκέιρ_Χάαρντε

Tι έκαναν οι Ισλανδοί για την παραπλήσια κατάσταση της οικονομίας τους:

Οι Ισλανδοί δεν αρκέστηκαν στα δάκρυα και την οργή. Απαίτησαν και πήραν απαντήσεις.
Για το τι έφταιξε, ποιοι ευθύνονται και τι πρέπει να γίνει για να μην ξανασυμβεί παρόμοια κρίση.
Μόλις 15 μήνες μετά το ξέσπασμα της κρίσης, η εξεταστική επιτροπή που συνέστησε το Κοινοβούλιο από ανεξάρτητους ειδικούς έβγαλε πόρισμα 2.400 σελίδων, με το οποίο όχι μόνο καταλόγισε ευθύνες, αλλά και τις προσωποποίησε.
Κατονομάζονται ο πρώην πρωθυπουργός Γκέιρ Χάαρντε, τρεις πρώην διοικητές της κεντρικής τράπεζας,υπουργοί, ενώ ποινικές ευθύνες καταλογίζονται σε στελέχη των τριών ιδιωτικών τραπεζών.
Ήδη ο εισαγγελέας έβγαλε διεθνή εντάλματα σύλληψης, καθώς πολλά golden boys διέφυγαν στο εξωτερικό,κάνοντας μία μέρα πριν από την εκδήλωση της κρίσης τεράστιες αναλήψεις από τους λογαριασμούς τους.
Τρεις συνελήφθησαν και κρατούνται. Η κυβέρνηση έκανε μηνύσεις και ζητάει πίσω τα κλεμμένα.
Η εξεταστική επιτροπή είχε στη διάθεσή της 80 υπαλλήλους, δικό της προϋπολογισμό και δικαίωμα να ζητήσει -ακόμη και να κατασχέσει- στοιχεία από κρατικές υπηρεσίες και ιδιώτες.
Επίσης, ανεξάρτητη επιτροπή ετοιμάζει συστάσεις για να γίνουν μεταρρυθμίσεις ώστε να αποφευχθεί παρόμοια κρίση στο μέλλον.
Στο πλαίσιο της διαφάνειας, αναρτήθηκε τον Απρίλιο στον ιστότοπο της Βουλής (http://sic.althingi.is/) το πλήρες κείμενο που η κυβέρνηση ονομάζει «Έκθεση της αλήθειας» και οι Ισλανδοί αποκαλούν «Μαύρο πόρισμα» καθώς και εκτεταμένη περίληψη στα αγγλικά.
Κανείς, ούτε καν οι κατηγορούμενοι, δεν αμφισβήτησαν την αμεροληψία των συντακτών του πορίσματος.
Το βράδυ της ανακοίνωσης 45 ηθοποιοί συγκεντρώθηκαν στο Δημοτικό Θέατρο του Ρέικιαβικ και διάβασαν επί πέντε συνεχόμενα 24ωρα, σε μια κατάμεστη αίθουσα, ολόκληρη την έκθεση.
Για τους περήφανους, πλην εξαπατημένους απογόνους των Βίκινγκς, ήταν μια ομαδική ψυχανάλυση, μια διαδικασία κάθαρσης.

Περί κυβερνώντων από την Πυξίδα Ελληνων